گیمیفیکیشن چیست؟ Gamification یا “بازی وار سازی”، “بازی آفرینی” یا “بازی گونه سازی” استراتژی است که عناصر سرگرم کننده و جذاب بازی‌ها را در زمینه‌های غیر بازی به کار می‌گیرد تا مشارکت را افزایش داده و رفتارهای خاصی را ترغیب کند. این رویکرد از طراحی و ویژگی های بازی، مانند نشان‌ها، تابلوهای امتیازات، امتیازها و پاداش‌ها، برای تشویق به مشارکت فعال و لذت بخش کردن وظایف استفاده می‌کند.
زمینه های مختلفی مانند آموزش، بازاریابی، آموزش کارکنان، سلامت، بهزیستی و جذب مشتری از Gamification استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، برنامه‌های آموزشی ممکن است از گیمیفیکیشن برای جذاب‌تر کردن یادگیری برای دانش‌آموزان استفاده کنند. در حالی که کسب و کارها ممکن است از آن برای بهبود عملکرد کارکنان، تشویق به وفاداری مشتریان، یا پاداش دادن به کارکنان و مشتریان بهره ببرند. موفقیت در گیمیفیکیشن نیازمند درک مخاطبان هدف، انگیزه‌های آنها و زمینه‌ای است که استراتژی در آن به کار گرفته می‌شود.
نمونه هایی از بازی وار سازی را در زیر می بینید:
یکی از ساده‌ترین نمونه‌های بازی آفرینی را در زمان قطع شدن اینترنت در مرورگر گوگل کروم
یکی از نمونه‌های بازی گونه سازی در فروش و بازاریابی
یکی از موفق‌ترین نمونه‌های بازی سازی، که در آن پله‌های ایستگاه مترو در چند شهر بزرگ دنیا با عبور افراد صدای پیانو می‌دادند.
یکی از نمونه‌های بازی آفرینی در زمان انتظار برای تاکسی اینترنتی
در مورد تاریخچه گیمیفیکیشن بیشتر بدانید: تاریخچه گیمیفیکیشن
گیمیفیکیشن چگونه کار می‌کند؟ عناصر طراحی بازی در Gamification
عناصر مختلف طراحی بازی در Gamification استفاده می شود تا تجربه‌های سرگرم کننده و تعاملی برای کاربران ایجاد کند. این عناصر عبارتند از:
- امتیازها و نشان‌ها: پاداش دادن به کاربران برای دستاوردها و پیشرفت‌ها، که انگیزه آنها را برای ادامه مشارکت افزایش می‌دهد.
- تابلوهای امتیازات: نمایش رتبه بندی کاربران برای ایجاد حس رقابت و تشویق به بهبود عملکرد.
- نمایش پیشرفت و سطوح: ارائه مراحل مختلف برای کاربران که حس رشد و تسلط را تقویت کرده و ادامه مشارکت را تشویق می‌کند.
- پاداش‌ها و مشوق‌ها: در نظر گرفتن پاداش‌های مجازی یا واقعی برای تشویق به انجام وظایف و افزایش مشارکت.
- نقش آفرینی: افزودن داستان یا روایت به وظایف برای معنادارتر کردن آنها و ایجاد ارتباط احساسی.
- آواتارها: ایجاد نمایشی بصری از کاربر برای افزایش تعامل و احساس مالکیت.
- هم تیمی‌ها: ویژگی‌هایی مانند اشتراک گذاری اجتماعی، چالش‌های چندنفره و فعالیت‌های همکاری، همکاری تیمی را تشویق می‌کنند و تجربه‌ای جذاب‌تر و لذت‌بخش‌تر ایجاد می‌کنند.
مزایا و معایب گیمیفیکیشن چیست؟
مزایای گیمیفیکیشن
بازی وار سازی مزایای کلیدی در زمینه‌های مختلف ارائه می‌دهد:
- افزایش مشارکت: لذت بخش، تعاملی و پاداش دهنده بودن وظایف، مشارکت کاربران را افزایش می‌دهد.
- انگیزه و تغییر رفتار: با ارائه مشوق‌ها و بازخورد مثبت، رفتارهای مطلوب را ترغیب می‌کند.
- بهبود یادگیری و حفظ اطلاعات: تجربه یادگیری را تعاملی‌تر و لذت بخش تر می‌کند. با گنجاندن ویژگی های بازی در مواد آموزشی، دانش‌آموزان بیشتر تمرکز می‌کنند و اطلاعات را بهتر حفظ می‌کنند.
- تعامل اجتماعی و همکاری: از طریق ویژگی‌هایی مانند تابلوهای امتیازات و چالش‌های چند نفره، تعامل اجتماعی را تقویت می‌کند.
- داده‌ها و تحلیل‌ها: داده‌های ارزشمندی درباره رفتار و عملکرد کاربران فراهم می‌کند. این داده‌ها می‌توانند برای بهینه سازی تجربه بازی، شخصی سازی محتوا و اطلاع رسانی استفاده شوند.
- افزایش وفاداری به برند و رضایت مشتری: از طریق پاداش‌ها و تجربه‌های شخصی سازی شده وفاداری به برند و رضایت مشتری را افزایش می‌دهد.
معایب گیمیفیکیشن
با اینکه بازی آفرینی در بسیاری از زمینه‌ها مؤثر است، دارای معایبی نیز می‌باشد:
- کمبود انگیزه درونی: وابستگی به پاداش‌های خارجی می‌تواند انگیزه درونی را تضعیف کند.
- تأکید بیش از حد بر رقابت: می‌تواند در افرادی که عملکرد خوبی ندارند دلسردی ایجاد کند.
- مشارکت سطحی: ممکن است کاربران بیشتر به کسب امتیاز و پاداش تمرکز کنند تا اینکه به طور واقعی بر روی تجربه تمرکز کنند .
- مقاومت در برابر تغییر: برخی افراد گیمیفیکیشن را اجباری یا دستکاری کننده می دانند. برای غلبه بر این مقاومت، باید به طور مؤثر مزایا و ارزش بازی آفرینی را توضیح داد.
- چالش‌های طراحی و پیاده‌سازی: طراحی تجربیات مؤثر نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و توجه به ترجیحات کاربران دارد. سیستم‌های Gamification با تجربه دیجیتال ضعیف ممکن است کاربران را جذب نکنند یا به نتایج مطلوب نرسند.
کاربردهای Gamification
صنایع و حوزه های گوناگون گیمیفیکیشن را با موفقیت پیاده سازی کرده اند. کاربردهای گیمیفیکیشن شامل موارد زیر است:
آموزش و مشارکت کارکنان
بازی وار سازی در بهبود آموزش‌های محیط کار و افزایش مشارکت کارکنان مؤثر بوده است. شرکت‌هایی مانند Deloitte و IBM از برنامه‌های آموزشی گیمیفیکیشن برای افزایش حفظ دانش، تشویق به همکاری و انگیزه دادن به کارکنان برای تکمیل ماژول‌های آموزشی استفاده کرده‌اند.
آموزش و یادگیری آنلاین
پلتفرم‌های یادگیری مانند Duolingo و Khan Academy از گیمیفیکیشن برای افزایش تعامل و حفظ اطلاعات استفاده می‌کنند. پلتفرم‌های یادگیری بازخورد فوری، ردیابی پیشرفت و پاداش‌ها را برای انگیزه دادن به دانش‌آموزان فراهم می‌کنند.
جمع‌آوری کمک‌های مالی و منابع
کمپین‌های جمع‌آوری کمک‌های مالی از تکنیک‌های بازی آفرینی برای تشویق به مشارکت استفاده می‌کنند. عناصر بازی آفرینی محیطی رقابتی و پاداش‌دهنده ایجاد می‌کنند و افراد را تشویق می‌کنند که درگیر شوند، همکاری کنند، ایده‌ها را به اشتراک بگذارند و از اهداف حمایت کنند.
بازاریابی و جذب مشتری
شرکت‌هایی مانند مک دونالد، نایکی و استارباکس از بازی آفرینی برای افزایش مشارکت و وفاداری مشتریان استفاده می‌کنند. این برنامه‌ها شامل سیستم‌های امتیازدهی، نشان‌ها و پاداش‌ها هستند.
سلامت و بهزیستی
اپلیکیشن‌هایی مانند Fitbit و MyFitnessPal از عناصر بازی برای تشویق افراد به فعالیت بدنی و اتخاذ سبک زندگی سالم‌تر استفاده می‌کنند. این رویکرد کاربران را تشویق می‌کند تا فعال بمانند و انتخاب‌های سالم‌تری داشته باشند.
بهره‌وری و مدیریت وظایف
برنامه هایی مانند Asana و Trello از عناصر بازی برای افزایش بهره‌وری و سازماندهی بهتر وظایف استفاده می‌کنند. با گنجاندن عناصری مانند دستاوردها، نوارهای پیشرفت و تابلوهای امتیازات، این اپلیکیشن‌ها انجام وظایف را لذت بخش تر می‌کنند و حس موفقیت را به کاربران ارائه می‌دهند.
کاربرد گیمیفیکیشن در کسب و کار
استراتژی‌های Gamification می‌توانند ابزار قدرتمندی در محیط کار برای افزایش مشارکت، بهره‌وری و انگیزه کارکنان باشند. روش‌های زیر برای استفاده از گیمیفیکیشن در محیط کار وجود دارد:
- تعیین اهداف: استفاده از سیستم‌های گیمیفیکیشن برای تعیین اهداف و پاداش دادن به پیشرفت و دستاوردها.
- آموزش و توسعه: برنامه‌های آموزشی گیمیفیکیشن یادگیری را جذاب‌تر و تعاملی‌تر می‌کنند. این برنامه‌ها اغلب شامل آزمون‌ها و تابلوهای امتیازات برای انگیزه دادن به کارکنان جهت تکمیل ماژول‌های آموزشی هستند.
- همکاری و کار تیمی: سیستم‌های بازی، همکاری و رقابت سالم میان کارکنان را با چالش‌های تیمی و اهداف تیمی چندنفره تقویت می‌کنند.
- مدیریت عملکرد: ردیابی و پاداش دادن به عملکرد کارکنان با استفاده از تابلوهای امتیازات و مشوق‌ها.
- شناخت و پاداش: انگیزه دادن و تقویت رفتارهای مطلوب با پاداش و امتیاز به کارکنان .
بهترین روش‌های پیاده سازی گیمیفیکیشن
برای پیاده‌سازی موفق گیمیفیکیشن، باید از بهترین روش‌ها و راهنماها استفاده کرد. مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- تعریف اهداف واضح: اهداف و کاربردهای گیمیفیکیشن باید به وضوح تعریف شوند. همچنین، رفتارها و نتایج مورد نظر باید با فرهنگ کلی کسب و کار و اهداف آن همسو باشند
- درک مخاطبان هدف: ترجیحات، انگیزه‌ها و نیازهای مخاطبان هدف باید در هنگام ایجاد و پیاده سازی سیستم در نظر گرفته شوند. تجربه گیمیفیکیشن باید با علایق و انتظارات مخاطبان هدف منطبق باشد.
- ارائه پاداش‌های معنادار: پاداش‌ها در یک سیستم بازی باید برای مخاطبان ارزشمند باشند. اطمینان حاصل کنید که این پاداش‌ها با رفتارهای مورد نظر همسو بوده و حس دستاورد را فراهم کنند.
- طراحی تجربه کاربری : عناصر بازی باید دارای تجربه کاربری روان و قابل فهم باشد. دستورالعمل‌ها و بازخوردهای واضح به این جنبه کمک می‌کنند.
- به‌روزرسانی و تکامل منظم: با به‌روزرسانی منظم محتوا، افزودن چالش‌های جدید و معرفی ویژگی‌های جدید، تجربه گیمیفیکیشن را تازه و جذاب نگه دارید. این کار مانع از خسته شدن و عدم مشارکت کاربران می‌شود.
مثال‌هایی از گیمیفیکیشن
اصول طراحی بازی که پشت یک محصول یا تجربه موفق قرار دارند، اغلب برای کاربر ناپیدا هستند. افرادی که یک ورودی ویکی‌پدیا را ویرایش می‌کنند یا برای خرید یک آیتم در eBay مزایده می‌گذارند، نمی دانند که در حال بازی کردن هستند. یکی از متخصصین این حوزه نوشت: “بهترین طراحی‌ها آن‌هایی هستند که کاربر از وجودشان آگاه نیست”.
در اینجا هشت مورد از کاربردهای گیمیفیکیشن آمده است:
- Duolingo ارائه امتیاز برای درس‌های روزانه
- Peloton جدول امتیازات برای بهبود عملکرد
- Greenlight امتیاز دادن برای پس‌انداز پول
- Headspace تشویق برای استفاده روزانه
- Superhuman میانبرها برای رسیدن به صفر در صندوق ورودی
- Starbucks جوایز برای خریدهای مکرر
- LinkedIn نوار پیشرفت برای تکمیل پروفایل
- Ambition مسابقات برای اهداف فروش
اگر مایلید درباره ی گیمیفیکیشن بیشتر بدانید ، پیشنهاد می کنم مطلب زیر را مطالعه بفرمائید:
