توسعه نرم افزار (Software Development) به معنای ساخت و ایجاد یک نرم افزار از ابتدا یا بهبود و توسعه نرم افزار موجود است. توسعه نرم افزار شامل فرآیندهایی مانند تحلیل نیازها، طراحی سیستم، پیاده سازی، تست و رفع باگ ها، ارائه و پشتیبانی از نرم افزار در زمان بهره برداری است. تیم‌های توسعه به منظور تولید یا بهبود فنی نرم افزار، با استفاده از متدلوژی‌های توسعه نرم افزار مانند Agile یا Scrum، برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های مختلف توسعه و تولید نرم افزار را انجام می‌دهند.
تحلیلگران با استفاده از مجموعه‌ای از وظایف و تکنیک‌ها ، امکان توسعه یک استراتژی برای بهبود فرآیندها، بهره گیری از تغییرات قابل توجه و ایجاد سیاست‌های جدید را فراهم می‌کند.
مدت زمانی که محصول ابتدایی طراحی شده و در نهایت منتشر می‌شود، چرخه عمر توسعه نرم افزار((SDLC)software development life cycle) نامیده می‌شود. ساختن نرم افزار پیچیده است و معمولاً از چند مرحله تشکیل شده است. در ادامه مطلب مراحل توسعه نرم افزار و مدل های توسعه نرم افزار شرح داده شده است.
هفت مرحله اصلی توسعه نرم افزار
چگونه نرم افزار را به درستی توسعه دهیم؟ به چه ترتیبی؟ هفت مرحله اصلی توسعه در چرخه عمر پروژه وجود دارد که باید توسط تیم توسعه پیگیری شود.
مرحله ۱ – ایده‌پردازی(Brainstorming)
ایجاد ایده‌های نوآورانه معمولاً چالش برانگیز است زیرا در سال‌های اخیر بسیاری از محصولات جدید IT و نوآوری‌هایی در حوزه فناوری ارائه شده است. به دلیل تعداد زیاد راهکارهای خلاقانه، مدیران محصول و پروژه به همراه توسعه‌دهندگان، باید در سطح جهانی فکر کنند تا بتوانند یک برنامه نرم افزاری مورد تقاضا و متفاوت را به بازار ارائه دهند. یک روش خلاقانه برای پیدا کردن بهترین راه حل‌ها و ایده‌های مناسب برای پیاده‌سازی در طول SDLC، روش ایده‌پردازی است. تمام اعضای فرآیند ایده‌پردازی، ایده‌های خود را به اشتراک می گذارند . این کار به همه اجازه می‌دهد تا در نتایج کاری خود، احساس مفید بودن و مسئولیت پذیری داشته باشند. این مرحله به عنوان برنامه‌ریزی نیز شناخته می‌شود زیرا ملزومات اصلی پروژه‌ها را تولید می‌کند و یک نقشه راه جامع ایجاد می‌کند. طرح پروژه توسعه یکی از مهم‌ترین مراحل توسعه نرم افزار است. این مرحله بر تمام فرآیند توسعه و روش‌های انجام کار تأثیر می‌گذارد.
مرحله ۲ – تجزیه و تحلیل کسب و کار(Business analysis )
قبل از سرمایه‌گذاری سنگین در پروژه، مدیرعامل و تمام اعضای تیم باید یک تجزیه و تحلیل امکان‌سنجی انجام دهند. مطالعه امکان سنجی نشان می دهد که چگونه می‌توان نرم افزار را در طولانی مدت سودآور کرد و تمام عوامل اقتصادی و فنی را که بر توسعه پروژه تأثیر می‌گذارند، ارزیابی می کند. همه ی اعضای تیم از جمله تست کنندگان، توسعه‌دهندگان، مدیران محصول و دیگران، باید تخمین دقیقی از زمان لازم برای اتمام وظایف ، تلاش‌ها و منابع مشخص مورد نیاز خود، ارائه دهند. این آنالیز به محاسبه هزینه‌ها کمک خواهد کرد.
مرحله ۳ – طراحی (Design )
مفهوم سازی محصول در مرحله طراحی SDLC انجام می‌شود. طراحی بر اساس مشخصات نوشته شده در دو مرحله اول، توسعه داده می‌شود. طراحان، مانند هر معمار دیگری، کل ساختار پروژه را ایجاد می‌کنند و نمونه نهایی را که برای مراحل بعدی توسعه نرم افزار استفاده خواهد شد، ارائه می‌دهند.
(Conceptualizing مفهوم سازی در مهندسی نرم افزار به معنای فرآیند شکل دادن به مفاهیم و ایده‌ها از طریق انتخاب و ترکیب مشخصه‌ها و ویژگی‌های مورد نیاز است.مفهوم سازی به منظور توضیح و تعریف مفاهیم و ایده‌های مورد نیاز در مراحل مختلف توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.)
مرحله ۴ – برنامه‌نویسی(Programming)
در این مرحله کدنویسی شروع می‌شود. هر برنامه‌نویس برای کدنویسی، لیست وظایف توسعه مخصوص به خود را دارد که مسئول آن است. فرآیند ساخت نرم افزار توسط مدیران پروژه کنترل می‌شود. این مرحله زمان‌برترین مرحله در چرخه عمر توسعه نرم افزار است.
مرحله ۵ – یکپارچه سازی(Integration )
یکپارچه سازی تمام منابع و محیط ها در فهمیدن اینکه چگونه می‌توان یک برنامه نرم افزاری کارآمد ایجاد کرد، ضروری است زیرا به کمک آن می‌توان به موقع متوجه مشکلات، تضادها و باگ ها شد. بیشتر تیم‌ها، به ویژه تیم‌های چابک، به طور مداوم یکپارچه سازی را انجام می دهند. تیم‌ها تست‌های واحد را اجرا می‌کنند و از کامپایل و تست‌های خودکار استفاده می‌کنند.
مرحله ۶ – تضمین کیفیت (Quality assurance )
مهندسان QA، کیفیت کد نوشته شده توسط توسعه دهندگان را تست می‌کنند. آن‌ها ازفریم ورک های مختلف و انواع تست ها برای اطلاع از هرگونه باگ که ممکن است در سیستم وجود داشته باشد، استفاده می‌کنند. تست کنندگان موارد تست را نوشته و باگ‌ها را به توسعه‌دهندگان گزارش می‌دهند تا آن‌ها را برطرف کنند و به این ترتیب به ساخت محصول نرم افزاری کارآمدتر کمک کنند.
مرحله ۷ – انتشار(Release )
اولین انتشار نرم افزار با انتشار نسخه‌های بعدی محصول دنبال خواهد شد. این مرحله نهایی توسعه است که ممکن است پس از آن نگهداری و پشتیبانی نیز انجام شود. هر یک از مراحل چرخه عمر توسعه نرم افزار به مدل توسعه نرم افزار که یک شرکت انتخاب می‌کند، بستگی دارد. بیایید ببینیم چه مدل های اصلی می‌توانند در توسعه نرم افزار استفاده شوند.
مدل های توسعه نرم افزار
یک تیم مجموعه مشخصی از ابزارها و روش‌های طراحی، تست، مدیریت و فرآیندهای توسعه محصول نرم افزاری را انتخاب می‌کند. این تصمیمات به اهدافی که در پیش روی تیم قرار دارد و اهداف محصولی که باید ساخته شود، بستگی دارد. در ادامه، مدل‌های توسعه نرم افزار که توسط تیم‌های با تجربه استفاده می‌شوند، معرفی شده است.
مدل Waterfall
مدل Waterfall فرض می‌کند که هر مرحله قبل از شروع مرحله بعدی به پایان می‌رسد. به عنوان مثال، مهندسان QA فقط پس از اتمام کامل برنامه‌نویسی، شروع به تست می‌کنند.
مدل V-shaped
مدل V-shaped بسیار شبیه مدل Waterfall است با این تفاوت که تست همزمان با مراحل اصلی فرآیند توسعه نرم افزار انجام می‌شود.
مدل Incremental
مدل Incremental به بلوک ها یا قسمت های جداگانه تقسیم می شود. این بدان معناست که محصول با بلوک های/قسمت‌های جداگانه ساخته می‌شود. به عبارت دیگر، محصول مانند یک پازل ساخته می شود.
مدل Rapid Application Development
Rapid Application Development یک مدل دیگر است که شرکت های IT استفاده می کنند. در اینجا، توسعه پروژه بین تیم‌های کوچکی که به صورت همزمان کار می‌کنند، تقسیم می‌شود.
مدل Agile
متدلوژی Agile نوعی مدل Incremental است که هر نسخه آن بر روی کیفیت بهتر نرم افزار تمرکز دارد. این روش به طور گسترده ای در بین تیم‌ها و مشتریان رواج یافته است زیرا فرآیند مداوم و نتایج سریع را نشان می‌دهد. زمان لازم برای ایجاد هر بلوک، به جای چند ماه به چند هفته کاهش می یابد. Agile یک مدل محبوب است که بسیاری از کارآفرینان را در جهت صحیح ساخت محصول نرم افزاری هدایت می‌کند.
در هر حال، مهم نیست تیم شما کدام روش را انتخاب می‌کند، کل فرآیند توسعه نرم افزار باید شامل تمام مراحل اصلی باشد: تعیین مشخصات، طراحی، اعتبارسنجی و نگهداری.
مطالب مرتبط : توسعه نرم افزار ERP: چگونه یک راهکار سفارشی بسازیم
